Vanwaar dat wielrennen aan de Maaskant?
Op de foto boven: de Ronde van Elsloo 1939. De renners komen uit de bocht Op de Berg; op de achtergrond het splinternieuwe Julianakanaal.
Wielrennen was al sedert eind 20-er jaren van de vorige eeuw een geliefd tijdsverdrijf voor de mannen aan de Maaskant. Naast voetballen natuurlijk.
In de Elslose buurtschap Catsop bestond de fietsclub “de Bergbeklimmers” die in een weiland achter Het Einde grasbaanwedstrijden organiseerde en in 1933 wielerwedstrijden op hometrainers.
Uit de krant van 29.08.1931:
GROOTE GRASBAANWEDSTRIJDEN. Georganiseerd door de fietsclub „De Bergbeklimmers” te Elsloo.
Op Zondag 6 September zal de fietsclub „De Bergbeklimmers" te Elsloo groote grasbaanwedstrüden organiseren in een prachtige weide gelegen te Catsop-Elsloo, achter „De Weiden". Medewerking wordt verleend door de „Kettinggangers" Ie Maastricht. De beste renners uit de buurt zullen aan deze wedstrijden deelnemen.
Foto: Harie van Hees, de eerste Elslonaar met een echte racefiets.
Na zware arbeid in de mijnen of op het land hadden lijf en geest ook ontspanning nodig.
De mijndirecties bijv. moedigden het sporten ook aan; immers gezonde kerels konden harder werken...
Notabelen zagen ook het nut van sporten in en bemoeiden zich daarom nadrukkelijk met de organisatie.
In 1936 kwamen enkele notabele sportliefhebbers tot het organiseren van de eerste (internationale) ronde van Elsloo. Als ere-voorzitter werd benoemd burgemeerster Eussen, als licentiehouder H. Dobbelstein. Comitéleden waren: M. Schepers. W. Vrancken, C. Janssen, J. Reubsaet, L. Schreurs, W. Knoben, M. Fredrix, K. Bonekamp, Fr. Lemmens, A. Bartels, L. Notten, J. Hoeveler en H. Stijnen.
Foto hierboven: onbekende renner tijdens de ronde van 1937. Links de woning van de toenmalige burgemeester Eussen aan de Julianastraat, waar ook de finish lag.
Die eerste Ronde werd gereden op zaterdag 22 augustus 1936.
De vooroorlogse wedstrijden werden verreden onder licentie van de N.W.B (Nederlandse Wielren Bond)
Het parcours (deels nog kiezelweg ) van ca 1200 meter was als volgt: Startplaats “het plein” bij het Heilig Hartbeeld, vervolgens Raadhuisstraat, Dorpsstraat, op de Berg, Julianastraat, Schoolstraat, en de eindstreep op de hoek Julianastraat-Schoolstraat.
Er startten in totaal 200 renners. Beginnelingen, amateurs, onafhankelijken (*) en profs. In totaal werden 130 (!) ronden gereden. De totale afstand bedroeg ca 150 km en daar fietste men 6 uur over!
De opbrengt was ten bate van het Groene Kruis en de armen van Elsloo.
Onder: een hele oude foto van de finish op de toen nog grotendeels onbebouwde Julianastraat in Elsloo.
Op de foto hierboven: valpartij in 1939 op de hoek Schoolstraat- Raadhuisstraat; op de achtergrond het Heilig Hart beeld.
Tevens werd de ronde gezien als een middel om een groot aantal bezoekers kennis te laten maken met het natuurschoon van Elsloo; reden om nog eens terug te keren.
De eerste ronde was een succes en het begin van de roem van wielerdorp Elsloo. Er zouden nog vele rondes volgen. In 1983 werd de laatste in een serie wielerrondes van Elsloo gereden. In 2000 was nog een eenmalige reprise.
In de oorlog werden in 1940, 1941 en op 28 juni 1942 wielerrondes gereden. De eerste ronde na de oorlog is in 1946.
Op de foto hierboven: de ronde van 1942, in een wolk van stof -de Schoolstraat is dan nog een kiezelweg- zien we de renners richting Raadhuisstraat koersen.
Het huis van Chris Beckers op de hoek van de Jurgensstraat staat in de steigers. Men herstelt de zware schade veroorzaakt door het neerstorten van een Engelse bommenwerper op de Julianastraat, naast en op het voormalig café Juliana, eerder dat jaar.
Men ziet ook de rijen toeschouwers. De wielerrondes van Elsloo waren wijd en zijd bekend. Daar kwam veel volk op af, hetgeen het dorp ook in feeststemming bracht.
Uit de krant van 18.01.1933:
WIELERSPORT TE ELSLOO
Onder groote belangstelling hadden te Elsloo wielerwedstrijden op hometrainers plaats. De voorzitter, L. Notten, opende den wedstrijd en dankte allen voor hun opkomst. De uitslag luidde:
Amateurs: 1. Heiboer, 2 Quax. 3 Cortis
Nieuwelingen: 1 Leunissen, 2 Dekkers, 3 Last
Beginnelingen: 1 Dekkers, 2 Bartels, 3 Bovens
De „Bergbeklimmers" mogen met trotsch op dezen wedstrijd terugzien.
* Onafhankelijken: tot halverwege de jaren zestig een renner die zowel aan wedstrijden voor amateurs als voor beroepsrenners kon meedoen. Hij mocht dus ook geldprijzen in de wacht slepen, waar amateurs het nog met waardebonnen en prijzen in natura moesten doen.
Hieronder een premieoverzicht uit 1939.
Een premie van 2,50 gulden; ter vergelijking, een arbeider had in die tijd een uurloon van 1 gulden (nog geen 50 eurocent) En of een sporter nu zo blij was met een kist sigaren of een fles wijn?!
Foto onder: Elslose supporters rond hun idool Sjefke Janssen
Wielercomité Elsloo
Op de foto hierboven het absolute hoogtepunt voor het Wielercomité Elsloo: Joop Zoetemelk in 1980 als Tour-winnaar in hun Profronde van Elsloo.
Zoals we hierboven gelezen hebben is in 1936 een wielercomité opgericht die datzelfde jaar op 22 augustus een eerste Ronde van Elsloo organiseerden. Dat was gelijk een ronde voor profs en onafhankelijken.
Als ere-voorzitter werd benoemd burgemeerster Eussen, als licentiehouder H. Dobbelstein. Comitéleden waren: M. Schepers. W. Vrancken, C. Janssen, J. Reubsaet, L. Schreurs, W. Knoben, M. Fredrix, K. Bonekamp, Fr. Lemmens, A. Bartels, L. Notten, J. Hoeveler en H. Stijnen.
De eerste ronde was een succes en het begin van de roem van wielerdorp Elsloo. Er zouden nog vele rondes volgen. In de oorlog werden in 1940, 1941 en 1942 wielerrondes gereden. De eerste ronde na de oorlog is in 1946.
Daarna werd tot midden jaren 60 bijna elk jaar een Ronde van Elsloo verreden.
Eind jaren 60 en begin jaren 70 was Wielercomité Elsloo (WCE) in ruste. Daarvoor stond geruime tijd Sjefke Janssen met zijn medewerkers aan het roer.
Deze "rustperiode" had te maken met de flinke financiële strop welke veroorzaakt was door de aankomst van de Amstel Gold Race in 1968 op het Mergelakker in Elsloo. Met als winnaar onze eigen Harry Steevens.
Om de pijn enigzins te verzachten (verschillende mensen/medewerkers hadden privégeld in deze organisatie gestoken) werd er zelfs enkele maanden daarna nog een soort benefiet koppelwedstrijd (o.a. Jan Janssen met koppelechtgenote Cora) door Sjefke en medewerkers georganiseerd, maar dat mocht niet meer baten.
In 1973 heeft Gied Reubsaet, mede op verzoek van enkele bestuursleden van de Wielervrienden Elsloo en in overleg met Sjefke Janssen en enkele andere oudgedienden, een doorstart proberen te maken door de bij hun bekende wielerenthousiastelingen in Elsloo uit te nodigen voor een bijeenkomst.
Deze doorstartvergadering einde 1973 slaagde wonderwel en had tot gevolg dat onder aanvoering van een compleet nieuw bestuur in 1974 weer een amateurronde werd georganiseerd.
Naast Gied Reubsaet waren o.a. Charles Hendrix, Wil Kroon, Nöl Hendrix en Wil Hanssen de trekkers van het nieuwe Wielercomité.
De jaarlijkse Amateurronde werd al vlug gevolgd door organisatie van de Limburgse Kampioenschappen met start en finish op het Mergelakker.
En in 1977 gevolgd door 2 wedstrijden in één jaar: eerst een Amateurronde en later in het jaar de 1e Profronde.
Het parcours verhuisde toen ook vanuit “de nieuwe buurt” in de Burg. Maenenstraat naar de oude dorpskern in Elsloo.
In het begin ieder jaar een Profronde (met de nodige voorwedstrijden en entertainment op straat, in kroegen en feesttent) in samenwerking met Prof Wieler Promotion (PWP) uit Linne en vanaf 1985 volledig in eigen regie.
Bij de Profronde van Elsloo (het waren inmiddels avondcriteriums geworden en het -ook Nederlandse- wielrennen floreerde als nooit tevoren) zijn vele wereldtoppers in Elsloo aan de start verschenen met als absolute uitschieters de start van drie Tourwinnaars resp.: Joop Zoetemelk, Pedro Delgado en Greg Lemond.
Gemiddeld bezochten elk jaar zo'n 15.000 toeschouwers de Profronde van Elsloo.
In 1980 toen Tourwinnaar Joop Zoetemelk op maandag 28 juli aan de start stond, werd Elsloo overspoeld door maar liefst 25.000 toeschouwers. Een feest om nooit te vergeten.
Joop kon dat jaar ook voor heel veel geld bij collega-criteria in binnen- en buitenland starten. Maar hij koos voor Elsloo omdat hij daar ook altijd gecontracteerd was in de jaren dat hij wat minder prijzen reed.
In 1986 werd het 50-jarig bestaan van WCE gevierd.
Maar zoals met alles in het leven: op goede tijden volgen door allerlei omstandigheden weer minder goede.
Niet alleen kon er onvoldoende sponsorgeld bijeen gebracht worden, maar daar kwam bij dat de kosten van zo’n evenement (de euro deed zijn intrede) en de enorm gestegen startgelden bij de wielercriteriums de pan uitrezen.
Ook maatschappelijke ontwikkelingen zorgden voor een zachte dood van veel evenementen, waaronder ook de wielerronde van Elsloo.
Met als uiteindelijk resultaat dat sinds begin van deze eeuw het WCE en de jaarlijkse wielerronde wederom in de ruststand zijn gesukkeld. Voor hoelang?
Deze bijdrage is afkomstig van Oud-Elslonaar Wim Fredrix. Dank daarvoor!
Wat misschien bijna niemand zich kan herinneren: in 1963 werden in Elsloo op parcours Medammerweide de allereerste Nederlandse Kampioenschappen Veldrijden verreden. In die tijd werd dat steevast "Cyclocross" genoemd.
Op zaterdag 26 januari 1963 streden 28 amateurs en professionals in een gecombineerd klassement om de Nederlandse titel in de "Elite" klasse.
Het was die dag gemiddeld 2 graden onder nul en er viel lichte sneeuw in Elsloo.
Het parcours was 2250 meter lang en liep vanaf de start in de Kaakstraat, bij cafe rechtsaf naar Terhagen, door Terhagen Kasteelpark op, afdaling richting Hemelbeek, langs vijver "De Wiert" naar Kasteel Elsloo, steile helling op richting tennisbanen, over Medammerweide en daar via scherprechter de "Dammerkuil" naar de finish in Terhagen; een stukje voor de spoorbrug.
De "Dammerkuil" is een verbastering van "Medammerkuil" en die sleuf is ook nu nog zichtbaar direct achter de Kaakstraat; die sleuf was in 1963 veel breder dan nu. De hierbij geplaatste foto's zijn genomen in die Dammerkuil.
De entreeprijs bedroeg 1,25 gulden voor volwassen en 0,50 gulden oftewel 50 cent voor kinderen (euro 0,56/0,23)
De opbrengst van de wedstrijd was bestemd voor de nieuwe kerk; de pastoor kon 675 gulden in ontvangst nemen. (305 euro toen en ter vergelijking: dat komt overeen met 2026 euro anno 2020)
De afstand was 28 km en de winnaar had daar 1 uur 22 minuten en 50 seconden voor nodig.
De eerste kampioen veldrijden werd de Limburger Huub Harings uit Sibbe, voor Cor Rutgers en Jan van Geest.
Bij de junioren won diezelfde dag Leo van den Berg, voor John Schepers uit Stein en Henk Huisveld.
Op 24.01.1963 stond een vooruitblik op de kampioenschappen in het Limburgsch Dagblad (klik hier)
In Delpher hebben we kunnen traceren dat in Elsloo meer cyclocross-wedstrijden werden georganiseerd door Supportersclub Sjefke Janssen. Wij vonden korte krantenberichten over cyclocrosses in Elsloo uit de jaren 1954-1956-1957-1958-1959-1960-1961-1962-1964-1965-1966-1967-1968
Fotograaf Jac de Nijs, Anefo, Auteursrechthebbende Nationaal Archief, CC0
Wcl Bergklimmers
Wcl Bergklimmers is in 2016 statutair verhuisd van Stein naar de gemeente Sittard-Geleen vanwege de realisatie van het Tom Dumoulin Bike Park in die plaats.
Maar vanwege haar grote belang voor de wielersport in de gemeente Stein willen wij deze vereniging hier de credits geven die ze verdient.
De Bundensche Rennersclub Bergklimmers werd in 1941 in Bunde opgericht. In eerste instantie als supportersclub voor de toen befaamde profrenner Jan Lambrichs die in 1939 de Tour de France had gereden. Er waren direct een aantal profrenners lid van de club, alsmede nog 43 amateurs, waaronder Sjefke Janssen uit Elsloo.
In 1941 organiseerde de vereniging haar eerste wielerronde in Bunde. In 1942 had de club al 90 leden. In de loop van de oorlog werd de vereniging ontbonden omdat het bestuur niet lid wilde worden van de verplichte Duitse Kultur Kammer. Veel leden waaronder Sjefke Janssen en Jan Lambrichs stapten vanaf 1946 over naar TWC Maastricht.
Pas in 1958 maakte Bergklimmers een doorstart en wijzigde gelijk haar naam in Wcl -wielerclub- Bergklimmers en verhuisde van Bunde naar Stein.
Sjo Dolmans vormde samen met Gene Coumans, Willem Driessen en Lambert Soons de kartrekkers van de wielersport in Stein en bij de Bergklimmers.
Vanaf 1961 werd de 13e Ronde van Limburg door de Bergklimmers georganiseerd tot diep in de jaren 90. Toen is de wedstrijd naar de Stichting Ronde van Limburg overgedragen.
Door de organisatie van de Ronde van Limburg is de naamsbekendheid van de Bergklimmers in Nederland en buitenland enorm toegenomen. Vele grote namen wisten Stein te vinden en elke ambitieuze renner wilde de Ronde van Limburg winnen. Dit is nog altijd het geval!
Bekende winnaars in de loop van de jaren waren o.a. Jan Janssen, Gerben Karstens, Eef Dolman, Fedor den Hertog, Henk Lubberding, Leo van Vliet, Johan Lammerts, Gert Jacobs, Johnny Hoogerland, Sebastian Langeveld en Raymond Sinkeldam.
Deze Steinse vedetten wonnen de ronde: Harry Steevens, Chris Pepels en Jan Tummers.
Vele winnaars zijn daarna beroepsrenner geworden.
Wcl Bergklimmers heeft jarenlang geijverd voor een veilige wieleromgeving waar haar leden konden trainen. In Stein bleek dat niet mogelijk waarna de vereniging in 2016 verhuisde naar Sportzone Limburg in Sittard.
Lei Pepels
Wieler Vrienden Elsloo
Vanaf 1965 tot midden jaren 70 van de vorige eeuw organiseerden de Wieler Vrienden Elsloo menige wielerronde om kinderen plezier te laten beleven aan de wielersport.
In zomermaanden werd bijna wekelijks wel een ronde georganiseerd, waarbij de topjaren wel 200 deelnemers registreerden.
Naast Elsloo organiseerden zij ook criteria voor de jeugd in o.a. Stein, Geulle, Eijsden, Bunde, Munstergeleen, Cadier en Keer, Ulestraten, Spaubeek, Meerssen, Obbicht, Sibbe, Schimmert, Bleijerheide, Abdissenbosch...ja zelfs tot in België toe!
Grote inspirators waren o.a. Sjeng Meijers, Bèr Maessen en Jo Lemmens. Zij en hun hele families waren wielerliefhebbers pur sang.
Vooral Bèr Maessen stak heel veel tijd in de organisatie en hij zorgde er ook voor dat er voor de deelnemers keer op keer aantrekkelijke prijzen te winnen waren.
Speaker was Jack Meijers, zoon van Sjeng en later wethouder en raadslid. Technische ondersteuning werd verleend door Piet Fredrix en de familie Cuppens.
In de jury zaten o.a. Hub Meijers, Jos Meijers, Jo Dohmen, Frans Beckers en Frans Fredrix.
In de meeste gevallen werden de wedstrijden in Elsloo verreden op het parcours Jurgensstraat, Bandkeramiekersstraat, Dr. Poelsstraat, Ch. de Geloesstraat.
Maar er werden bij tijd en wijle ook wedstrijden verreden op een parcours rond de Pastoor Daemenstraat, Past. Dubarstraat, Heirstraat, Past. Lenaertsstraat, Past. Willemsstraat, Past. Tissenstraat.
De deelnemers aan de wedstrijden waren in verschillende categoriëen ingedeeld in de leeftijd van 6 tot 14 jaar.
Naast de jongens en meisjes op echte racefietsjes waren er ook regelmatig "dikke banden" wedstrijden voor de jeugd zonder racefiets. Ook werden wedstrijden voor veteranen georganiseerd.
Deelnemers kwamen van heinde en verre, zelfs van boven de rivieren en het Belgische en Duitse grensgebied.
Grootste happening van het jaar was de Jeugdtour, een heuse 4-daagse etappewedstrijd in en rond Elsloo. Daarvoor kwamen zelfs ploegen niet alleen uit het verre Assen maar zelfs uit Frankrijk.
Bij de tijdrit reed achter elk rennertje zelfs een ploegleidersauto met diens naam erop.
Sjeng Meijers fungeerde samen met een EHBO-er als rondearts.
Medewerkers van Utopia zorgden bij deze Wielertour voor begeleiding en wegafzetting (op de Puch en Zündapp)
Wat opviel bij alle wedstrijden was het ongelooflijk fanatisme bij de ouders van de jonge rennertjes.
Zoals altijd komt aan alles een einde. Toen de Wielervrienden constateerden dat hun primaire doelstelling om kinderen plezier te laten beleven aan de wielersport, steeds vaker op het tweede plan kwam, zijn ze ermee gestopt.
Vele jongens die later hun wielerloopbaan bij de KNWU of Belgische Wielrenbond vervolgden, denken tot op de dag van vandaag met veel plezier terug aan deze mooie tijd.
Tourclub Elsloo
Tourclub Elsloo is opgericht in 1978 en is een van de oudste fietsclub voor tourfietsers van Limburg.
Het begon echter al veel eerder. Wiel Kusters en Gerard Visschers, echte fietsliefhebbers, kwamen in 1967 via collega’s terecht bij de wielerclub SSVOH (van de spoorwegen) in Heerlen. Die wielerclub zocht nog leden om samen aan langere georganiseerde tochten te kunnen meedoen.
De jaren daarna sloten zich nog meer fietsers uit Elsloo en omgeving bij de Heerlense wielerclub aan. In alle vroegte op de fiets naar Heerlen, dan een toertocht van soms over de 100 km en weer naar huis op de fiets begon velen toch te vervelen.
Daarom heeft men in 1978 een eigen Tourclub in Elsloo opgericht die al snel naar 40 leden groeide.
Enkele mannen van het eerste uur waren o.a. Jan Claassen, Ernest Augustin en Jan Odekerken, die tegenwoordig fietsende nestor van de club is.
De vereniging groeide gestaag en bruiste van energie. De ritten waren op zondagmorgen, vertrek vaak om 07.00 uur (!) en op de woensdagavond. Ritten van 150-200 km waren eerder regel dan uitzondering. Routeleiders van het eerste uur waren Jan Claassen en Laurens Lemmens.
Er werd ook vaak deelgenomen aan klassieke toertochten zoals Luik Bastenaken Luik en de Waalse Pijl. Elk jaar was er een driedaagse rit, meestal naar de Eifel. Soms gingen de vrouwen mee; het was een echte vriendengroep. Momenteel telt de club zo’n 50 leden, mannen en vrouwen uit Elsloo en omgeving. De nadruk ligt op gezelligheid, samen genieten van het fietsen en de omgeving, samen uit – samen thuis is ons motto.
De gemiddelde leeftijd is wat hoger dan 60 jaar. Er zijn drie snelheidsgroepen zodat iedereen op zijn of haar eigen niveau mee kan doen. Zowel oud als wat jonger kan aansluiten.
De Touclub Elsloo fietst op de maandag, woensdag, zaterdag en zondag. De tochten zijn tussen de 60 en 100 km, zowel vlak als heuvelachtig.
Een paar keer per jaar is er een langere tocht naar bijvoorbeeld Spa, Banneux, Griendsveen of Achelse Kluis. De Tourclub Elsloo heeft een eigen tenue dat om de zoveel jaar wordt vernieuwd op kosten van de tourclub.
Wie belangstelling heeft kan gewoon een aantal proefritjes meefietsen. Het vertrek is op de hiervoor genoemde dagen bij de Mariakerk in Elsloo, we vertrekken om 10 uur.
Je kunt je melden bij
Meer informatie op hun website: www.tourclub-elsloo.nl
